Groene buitenruimte voor de acute psychiatrie

10_buitenruimte Willem Arnstz Huis_ Studio id plus

Nieuwe buren
De visie voor het Willem Arntsz Huis ligt momenteel intern ter beoordeling. Maar met de ontwikkelingen rondom de locatie kwamen ook privacy-vraagstukken voor de HIC naar voren. Hoe creëer je voldoende privacy voor patiënten zonder ze een opgesloten gevoel te geven? Zowel de binnen- als buitenruimtes voor deze afdelingen was dit een centrale vraag. Met name de grote buitenruimte op de tweede verdieping, die grenst aan de omringende bebouwing, vroeg om oplossingen op maat.

Privacy & veiligheid
Naast privacy is veiligheid van de patiënten een belangrijk aspect bij de begrenzingen van de buitenruimtes, die alle op hoogte zijn gelegen. De huidige afscheidingen zijn functioneel, maar niet in lijn met de kaders van een Healing Environment en de visie van Altrecht. Een eerste denkrichting was het verhogen van de bestaande afscheidingen, al dan niet in combinatie met doeken voor afscherming en privacy. Maar Altrecht vroeg Studio id+ en Ter Braak Architecten om met een creatievere oplossing te komen. Met abcnova als projectmanagementbureau ontwikkelden we samen een slimme en groene oplossing.

Vergroening als uitgangspunt
Wij denken niet vanuit beperkingen, maar vanuit mogelijkheden. In plaats van de huidige afbakening te vervangen, op te hogen of verder af te scheiden zijn wij op zoek gegaan naar vriendelijkere oplossingen.

We namen daarbij de grote behoefte aan vergroening van de buitenruimte als uitgangspunt. Geïnspireerd op het visieontwerp voor de binnenruimte van de HIC hebben we organisch gevormde, cortenstalen bakken ontworpen waarin veel ruimte is voor groen.

Bamboe als ontwerp-oplossing
Naast laag groen is er vooral behoefte aan hoog groen, omwille van de privacy en ter camouflage van de huidige afbakening. Na een lange zoektocht kwam bamboe als de meest geschikte beplanting naar voren. Bamboe heeft veel gunstige eigenschappen; zo groeien de planten snel, kan het wel vier meter hoog worden, blijft het hele jaar door groen en is onderhoudsvriendelijk. Bovenal is bamboe een veilige keuze vanuit het perspectief van de gebruikers; het heeft een hoge brandbestendigheid, je kunt er niet inklimmen en het is niet scherp bij afbraak.

Integraal en veilig ontwerp
In ons ontwerp zijn constructie, Healing Environment en ontwerp vervlochten. De cortenstalen bakken zijn constructief geplaatst op drainage matten voor afwatering en drukverdeling en gevuld met polystyreen voor gewichtsverlaging. De bovenste laag is voorzien van substraat en aarde voor de berging van planten. In verband met de aanplanting van de bamboe is de laag aarde en substraat op die plekken dieper. De buitenruimte miste nog fijne en bestendige plekken om te zitten. Daar hebben wij een slimme oplossing voor gevonden door in de bakken ook zitelementen te verwerken. In de vormgeving en maatvoering daarvan hebben wij volledig rekening gehouden met de risico’s van de doelgroep, zoals op- en overklimbaarheid, maar ook veiligheid in materiaalkeuze, nagelvastheid en uiteraard het type beplanting.

11_buitenruimte_Willem Arnstz Huis_ Studio idplus

Van verblijf naar beleving
Uiteindelijk is er een ontwerp uitgevoerd dat bijdraagt aan de veilige vergroening van de buitenruimte en de plek meer beleving geeft, maar ook ruimte voor privacy en een eigen plek biedt. Het groen geeft niet alleen een mooie uitstraling, maar draagt ook bij aan het welbevinden van alle gebruikers. Hun reacties zijn dan ook zeer positief. De aandacht voor groen en de vriendelijke vormgeving laten hen de buitenruime als een veel prettigere verblijfsplek ervaren.

Projectgegevens:
Opdrachtgever: Stichting Altrecht
Oplevering: 2019
Omvang: circa 200 m2 (totale HIC circa 4000 m2)
Locatie: Acute Psychiatrie High & intensive care
(HIC) Willem Arntsz Huis Utrecht
Partner: Ter Braak Architecten (directe samenwerking)
Projectmanagement: abcnova
Aannemer: Strukton (bouwkundig)
Groenvoorziening: Boogaart Almere